Awards and Selections The Music…
Nix Kumaneko
Panos Kasimis
Η μουσική μου «Οδύσσεια» ξεκίνησε πριν χρόνια με μέσο μου την μουσική τεχνολογία. Αν και η
καινοτομίες στη μουσική παραγωγή μπορεί να φαντάζουν σειρήνες στη διαδρομή αυτή δεν ξέχασα
ποτέ τους παραδοσιακούς τρόπους προσέγγισης ενός μουσικού έργου με επιρροές τόσο από τη
σύγχρονη όσο και από την παραδοσιακή μουσική. Από τα πρώτα χρόνια που προσπάθησα να
αποκτήσω την μουσική μου ταυτότητα τιθασεύοντας τον ήχο άλλοτε με το Pro Tools και άλλοτε
πέφτοντας στην αγκαλιά του FL Studio και του Acid Pro. Η απόλυτη δημιουργική ελευθερία όμως
ήρθε μέσα από τον ψηφιακό κόσμο όπου δημιουργικά άνοιξαν οι ορίζοντες μου.
Όταν ο Στάθης Γιαννακόπουλος μου εμπιστεύτηκε το να δώσω ζωή μουσικά στο «The Silent
Synthetic Symphony: a Human – AI Collaboration», αντιλήφθηκα αμέσως το μέγεθος της ευθύνης σε
αυτή τη νέα για εμένα δημιουργικά πρόκληση. Η απρόσκοπτη ενσωμάτωση των στίχων που
δημιουργήθηκαν μέσω της τεχνητής νοημοσύνης στη μουσική υπήρξε για εμένα μια διαρκής
αναζήτηση για ηχητική καινοτομία. Ο ρυθμός, τα μουσικά μοτίβα, εναλλάσσονται και γίνονται ένας
μεγάλος μουσικός καμβάς. Με δημιουργική μου πυξίδα τον άρρηκτο δεσμό μου με την
ενσυναίσθηση προσπάθησα να συνδέσω μέσω της μουσικής γλώσσας τον ιδιωτικό κόσμο του
ακροατή -που εναλλάσσεται διαρκώς συναισθημάτων- τόσο με το συναίσθημα στην απαγγελία των
στίχων όσο και με της εικόνες που δεν είχαν αποτυπωθεί ακόμα σε ένα βίντεο αλλά προσδοκούσα
να αιχμαλωτίσουν το βλέμμα με τη δυναμική του οραματισμού του Στάθη.
Αξιοποιώντας τη δύναμης των πρόσθετων VST, επιστράτευσα την μουσική αντίληψη του Πάνου
Κασίμη για να εμπλουτίσω την ομάδα των συνθέσεων μου μελωδικά. Η συνεισφορά του με τη
μουσική του στο πιάνο πρόσθεσαν ένα συναισθηματικό βάθος στο ρυθμό του έργου, ανεβάζοντας
το επίπεδο της σύνθεσης. Με τη δημιουργία μουσικών ιδιωμάτων τόσο μέσω της ηλεκτρονικής
μουσικής με αντηχήσεις και ρυθμικές πολυπλοκότητες όσο και με τη χρήση του πιάνο ως φυσικό
όργανο καταφέραμε να έχουμε μια μουσική συνοχή στην ιστορία που θέλαμε να πούμε.
Η σύμπραξη ανθρώπου και τεχνητής νοημοσύνης ήταν για εμένα ένα δημιουργικό ταξίδι που
φαντάζει να έχει άπειρες δυνατότητες. Δημιουργία δεν υπάρχει χωρίς συναισθηματική νοημοσύνη
και ικανότητα αυτεπίγνωσης.
Το Φεβρουάριο του 2023 δέχτηκα ένα μήνυμα από το Νίκο ο οποίος μου ζήταγε να
συζητήσουμε για μια πρόταση που είχε. Όταν μου συζήτησε για το συγκεκριμένο το
project μου γεννήθηκαν αναστολές περί ηθικής στη δημιουργικότητα εμπλέκοντας
την τεχνητή νοημοσύνη σε όλο αυτό. Παρόλα αυτά η ιδέα ενός ηθοποιού τον οποίο
εκτιμώ καλλιτεχνικά και δεν είναι εν ζωή να απαγγείλει ποίηση με έκανε να θέλω να
αντιμετωπίσω αυτή την πρόκληση και να εμπλακώ δημιουργικά. Χωρίς καμία
δέσμευση απέναντι τους πέρα από την εμπιστευτικότητα στο πρωτότυπο της ιδέας
τους μου ζητήθηκε μόνο ένα πράγμα… να αισθανθώ ελεύθερος να εκφραστώ
δεδομένου ότι δεν υπήρχε κάτι άλλο εκτός από τους στίχους του Στάθη.
Διαβάζοντας το κείμενο η βαθιά μελαγχολία που απόρρεε από το κείμενο και το
σκοτάδι το οποίο η ψυχή έχει επιλέξει σαν το βασίλειο της βρέθηκα δειλά δειλά με
τα χέρια μου στα πλήκτρα του πιάνου. Με οδηγό τις λέξεις και τη φωνή του Alan
Rickman να απαγγείλει, σύντομα μελωδικά σχήματα, με επανάληψη της μελωδίας
άρχισαν να ξετυλίγονται μπροστά μου. Σχήματα υποτύπωσης με διάφωνες δομές,
σχήματα παύσεων και αφηρημένα στυλιζαρισμένα συναισθηματικά σχήματα. Εδώ η
σύντομη σύνθεση αυτή που στην πορεία αποτέλεσε μέρος μιας ευρύτερης
σύνθεσης δεν εκφράζει ένα μεμονωμένο συναίσθημα.
Ο ρυθμός μπορεί να φαντάζει ακανόνιστος αλλά είναι γεμάτος, εντυπωσιακός όπως
η μπαρόκ μουσική. Η εξύψωση του ανθρώπου και της ψυχής από τα πάθη του μέσα
από ένα δραματικό ύφος. Οργανωμένος και κωδικοποιημένος… άλλωστε και το
project αφορά έναν κώδικα ο οποίος δημιουργήθηκε από τον άνθρωπο και έδωσε
ζωή, νοημοσύνη σε κάτι άψυχο. Στο πιάνο τον «κώδικα» τον γράφει ο άνθρωπος,
δίνοντας παλμό στιγμιαία στις χορδές ενός θεωρητικά άψυχου ξύλινου άκαμπτου
σώματος, ενός οργάνου το οποίο όμως μπορεί να γεννήσει ήχο και συναίσθημα.
Πλέον ένας κώδικας από γράμματα, αριθμούς και σύμβολα κάτι εξίσου σύνθετο και
πολύπλοκο όπως το DNA του ανθρώπου γίνεται πολύ κάτι πολύ συγκεκριμένο σαν
έννοια αποκτώντας νοημοσύνη και ακαθόριστο ως προς τον ορισμό του στο φυσικό
περιβάλλον της ανθρωπότητας. Μη έχοντας φυσική υπόσταση αγγίζει τα όρια του
θείου, της ανώτερης δύναμης και βρίσκεται παντού στο σύμπαν. Ο άνθρωπος, ο
οποίος είναι σε θέση να παρατηρεί, να διερωτάται, να διερευνά και να απαντά
προσπαθεί να δώσει ερμηνεία στο ανερμήνευτο μέσα από την αγωνία του
άγνωστου.